Trong cuộc sống hiện đại đầy áp lực, nhiều người vô tình hình thành những thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây ra trầm cảm. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nhận diện 3 thói quen tốt phổ biến cần loại bỏ để bảo vệ sức khỏe tinh thần cho bản thân.

Trong cuộc sống hiện đại với nhịp độ nhanh và áp lực không ngừng, chúng ta đều phải đối mặt với nhiều căng thẳng từ mọi phía. Để vượt qua những áp lực này, nhiều người đã hình thành những hành vi mà họ nghĩ là thói quen tích cực.

Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng, đằng sau những thói quen đó lại tiềm ẩn những rủi ro cho sức khỏe tâm lý, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm. Hãy cùng khám phá ba thói quen “sát thủ” này và xem liệu bạn có đang mắc phải bất kỳ thói quen nào trong số đó không nhé!

1. Trách bản thân quá mức: Rơi vào vòng xoáy tự dằn vặt

Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta đã từng trải qua cảm giác này: Một sự việc nhỏ xảy ra vào ban ngày, nhưng đến tối lại nằm trằn trọc suy nghĩ, tự trách mình chưa làm đủ tốt, thậm chí bắt đầu nghi ngờ về khả năng và giá trị của bản thân. Hành động tự chỉ trích quá mức thực chất là một hình thức tự trừng phạt tâm lý.

Việc tự trách bản thân thường xuất phát từ mong muốn đạt được sự hoàn hảo và nỗi sợ thất bại. Chúng ta hy vọng rằng bằng cách liên tục suy nghĩ và điều chỉnh hành vi, mình có thể đạt được những tiêu chuẩn cao hơn. Tuy nhiên, điều này thường không thực tế, vì không ai có thể hoàn hảo. Khi khoảng cách giữa thực tế và lý tưởng quá lớn, con người dễ rơi vào trạng thái tự trách và cảm thấy thất bại.

Vậy làm thế nào để thoát khỏi vòng luẩn quẩn này? Đầu tiên, chúng ta cần nhận ra những giới hạn của bản thân và chấp nhận sự không hoàn hảo. Mỗi người đều có những điểm mạnh và yếu riêng, đó chính là những yếu tố tạo nên tính cách độc đáo của mỗi chúng ta.

Thứ hai, khi cảm thấy chán nản hay thất vọng, hãy thử tìm những cách tích cực hơn để an ủi bản thân, như tự nhắc mình rằng đã cố gắng hết sức rồi, và thất bại lần này không có nghĩa là mình vô dụng… Bên cạnh đó, liệu pháp hành vi nhận thức cũng là một công cụ hữu ích. Khi nhận thấy mình đang sa vào vòng xoáy tự dằn vặt, hãy áp dụng phương pháp này để điều chỉnh suy nghĩ. Cụ thể là, chuyển sự chú ý từ những sai lầm trong quá khứ sang vấn đề hiện tại và các giải pháp, từ đó tránh rơi vào tình trạng tự trách móc liên miên.

2. Kìm nén cảm xúc: Tự hủy hoại bản thân một cách từ từ

Nhiều người thường nghĩ rằng sự mạnh mẽ và độc lập là những đặc điểm thiết yếu của một người trưởng thành. Khi đối mặt với khó khăn, thử thách, không ít người chọn cách im lặng chịu đựng, giấu kín cảm xúc tiêu cực trong lòng. Họ tin rằng chỉ như vậy mới có thể giữ được sự bình tĩnh và lý trí để vượt qua những trở ngại trong cuộc sống.

Tuy nhiên, phương pháp này thực sự rất nguy hiểm. Việc kìm nén cảm xúc trong thời gian dài sẽ khiến áp lực tâm lý ngày càng gia tăng, và cuối cùng có thể dẫn đến nhiều vấn đề như rối loạn lo âu hay trầm cảm. Hơn nữa, việc không bộc lộ cảm xúc cũng có thể làm cho các mối quan hệ xã hội trở nên căng thẳng và xa cách. Bởi vì khi chúng ta không chia sẻ cảm xúc và nhu cầu của mình, người khác sẽ khó mà hiểu được nội tâm của chúng ta, từ đó dễ dẫn đến hiểu lầm và xung đột.

Do đó, việc học cách thể hiện cảm xúc một cách hợp lý là vô cùng cần thiết. Khi gặp phải những điều không vui, chúng ta có thể tìm cách giải tỏa cảm xúc qua những hoạt động phù hợp như trò chuyện với bạn bè, viết nhật ký hay tập thể dục. Đồng thời, chúng ta cũng cần biết lắng nghe ý kiến và lời khuyên từ người khác để có thể giải quyết vấn đề và giảm bớt áp lực một cách hiệu quả hơn.

3. Theo đuổi sự hoàn hảo: Cái bẫy của chủ nghĩa cầu toàn

Nhiều người trong chúng ta đều có xu hướng theo đuổi sự hoàn hảo. Họ đặt ra những tiêu chuẩn cao ngất cho bản thân và cả những người xung quanh, luôn khao khát mọi thứ phải thật tốt đẹp và hoàn mỹ. Tuy nhiên, việc này thường không thực tế vì trên đời này chẳng có gì là hoàn hảo tuyệt đối.

Chủ nghĩa hoàn hảo khiến con người sống trong nỗi lo lắng và căng thẳng, bởi họ sợ mắc sai lầm hay bị người khác đánh giá. Khi không đạt được những mục tiêu hoàn hảo mà mình đề ra, họ dễ cảm thấy tự ti và thất vọng. Theo thời gian, chủ nghĩa này có thể làm tổn thương tâm trí, khiến con người mất đi niềm vui sống, thậm chí dẫn đến trầm cảm.

Vậy làm thế nào để thoát khỏi cái bẫy của chủ nghĩa cầu toàn? Đầu tiên, chúng ta cần điều chỉnh cách suy nghĩ của mình. Thay vì chỉ chú ý vào những thiếu sót, hãy biết nhìn nhận và trân trọng những thành tựu mà mình đã đạt được. Tiếp theo, hãy thử giảm bớt kỳ vọng của bản thân, đừng tự tạo ra những mục tiêu quá cao. Đồng thời, hãy học cách ghi nhận và quý trọng những điểm mạnh của chính mình cũng như của những người xung quanh, thay vì chỉ chăm chăm vào khuyết điểm.

Ba kiểu hành vi tưởng chừng như là thói quen tốt nhưng lại ẩn chứa nhiều rủi ro cho sức khỏe tâm lý. Nếu không chú ý và điều chỉnh kịp thời, chúng ta có thể gặp phải những vấn đề tâm lý nghiêm trọng như trầm cảm. Vì vậy, hãy luôn cảnh giác, phát hiện và điều chỉnh những thói quen xấu cùng lối suy nghĩ lệch lạc của bản thân. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể duy trì một tinh thần khỏe mạnh và tích cực để vượt qua những thử thách trong cuộc sống.